لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ، و با استفاده از طراحان گرافیک است، چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است.
پلی اورتان چیست؟ و انواع کاربردهای پلی اورتان
2021-02-19
بهترین روش آب‌بندی استخرها
2021-02-21جهت مشاوره رایگان و کسب اطلاعات بیشتر لطفا با شماره های 36630710-051 و یا همراه 09155075956 تماس حاصل فرمایید. همچنین از طریق چت های آنلاین سایت می توانید اطلاعات خود را ارسال بفرمایید تا همکاران واحد فنی با شما تماس داشته باشند.
همانطور که می‌دانید و شاهدش هستید، پلی اورتان و ترکیبات آن رفته رفته راه خود را به دنیای صنعت باز کرده‌اند و بر هر نقطه‌ای از این گستره‌ی پهناور اثری از خود به جای گذاشته‌اند. اما آیا کاربردهای فراوان و روزافزون پلی یورتان‌ها دلیلی بر بی خطر بودن آنان نیز هست؟! در انتهای این مقاله با هم به پاسخ این سوال خواهیم رسید اما پیش از آن بهتر است تا خواص و ویژگی‌های این ماده را بررسی کنیم و نقاط ضعف و قوت آن را بیابیم.
خواص پلی یورتان
در مقالات قبلی خود و هنگام بررسی ماهیت پلی اورتان‌ها، اشاره کردیم که مقاومت این مواد در برابر سایش، ضربه و ترک خوردگی بسیار خوب است و از جمله ویژگی‌های آن‌ها پخت سریع و کامل در دمای محیط است.
خواص یورتان‌ها از مواد ترموست بسیار سخت تا الاستومرهای بسیار نرم تغییر می‌كند. از پلی اورتان‌های ترموپلاستیک در ساخت وسایل قابل كاشت پزشکی بسیار مهمی استفاده می‌شود، چرا كه دارای خواص مكانیكی فوق‌العاده‌ای نظیر استحكام كششی، چقرمگی، مقاومت به سایش و مقاومت به تخریب شدن، به علاوه زیست سازگاری خوب می‌باشند كه آن‌ها را در گروه مواد مناسب جهت کاربردهای پزشکی قرار می‌دهد.
پلی اورتان‌های آلیفاتیک از انواع آروماتیک گران‌تر هستند. به همین خاطر انواع آروماتیک و نمونه‌های اپوکسی‌دار در آسترها، رنگ‌های پایه و پوشش‌های رابط بکار می‌روند. در حالی که آلیفاتیک‌ها ویژه پوشش نهایی هستند. استفاده از پوشش‌های محافظ برای جلوگیری از پدیده خوردگی در ساختارهای فولادی که آستر و پوشش پایه آن‌ها از نوع سازمان‌های اپوکسی‌دار است، نمونه‌ای از کاربردهای مهم پلی اورتان‌ها محسوب می‌شوند. مورد دیگر، سامانه‌های پوشش دهنده کف است که در آن‌ها نیز انواع پوشش‌های پایه را میتوان بکار برد، گاهی پوشش نهائی از نوع یورتان برای لایه نهایی کف نیز کفایت می‌کند.
همچنین از دیگر خواص این محصولات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چسبندگی فوق‌العاده بالا به انواع سطوح
- عدم ریزش در درزهای عمودی
- حفظ قابلیت انعطاف در دامنه وسیع دمایی
- مقاومت بالا در برابر عوامل خورنده محیطی و جوی
- غیر سمی و داری تاییدیه مصرف در مجاورت آب آشامیدنی
- هزینه کمتر، وزن بسیار سبک
- حمل و نقل آسان، قابلیت عبور تجهیزات ساختمانی (کابل، لوله سیم و …)
- قابلیت ترمیم‌پذیری، عدم تغییر رنگ و ترک خوردگی با گذشت زمان
- نصب سریع و آسان در کوتاه‌ترین زمان ممکن
- قابلیت نورپردازی و رنگ‌پذیری فوق‌العاده سریع (رنگ‌های پلاستیک و اکرلیک)
نکته مهم و قابل توجه در مورد ترکیبات پلی یورتان این است که این محصولات در مجاورت رطوبت با سرعت بیشتری خشک می‌شوند بنابراین در زمان نگهداری و اجرا میزان رطوبت محیط بسیار مهم می‌باشد و باعث خواهد شد تا از خشک نشدن در زمان نگهداری و چسبیدن به درزها در زمان اجرای آن‌ها اطمینان حاصل شود.
همچنین جالب است بدانید ابزار پیش‌ساخته دکوراتیو پلی یورتان و پلی استایرن با دانسیته بالا به سرعت در حال گسترش می‌باشند که از انواع مختلف آن‌ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
طاقچه‌ها، گل‌ها و گنبدهای زیبای سقفی، ستون و سرستون، گلویی، نور مخفی، پروفیل‌های قاب، قرنیز و قاب‌های پیرامونی در و پنجره
همچنین جالب است بدانید که ابزارهای پلی اورتان و پلی استایرن جایگزین مناسب گچ‌بری سنتی با وزن بسیار سبک و صرفه اقتصادی و سرعت نصب بالا نیز هستند که قابل استفاده در تمامی ساختمان‌ها اعم از ساختمان‌های در حال نوسازی، بازسازی، ساختمان‌های با مصالح سنتی یا با مصالح سبک و نوین و به ویژه ساختمان‌های با سبک معماری مدرن می‌باشد. این محصول که در قالب طرح گچ‌بری‌های ساختمانی نیز ارائه می‌شود که با توجه به نوع طرح بسیار متنوع و جذاب بوده و به شدت مورد استقبال عمومی قرار گرفته‌است.
حال که مفصلا با ویژگی و خواص مواد پلی اورتان آشنا شدیم بهتر است تا کمی پیش‌تر رفته و به پرسش اول بحثمان پاسخ دهیم.
آیا پلی‌اورتان‌ها خطر دارند؟
همانطور که قبلا نیز اشاره کرده‌ایم پلی یورتان یک ماده پلاستیکی مبتنی بر نفت است که در سال ۱۹۳۷ در آلمان ساخته شد. پلی یورتان ترکیبی از دو ماده شیمیایی است؛ پلیمرها و یورتان. برای کسانی که علاقه ای به شیمی ندارند، میتوان گفت پلی یورتان یک ماده پلاستیکی همه کاره است که در جهت آسان کردن زندگی در سراسر جهان استفاده می‌شود.
در قسمت قبل نیز مفصلا اشاره کردیم که پلی یورتان در همه جا، در لباس‌های ما، کفش‌ها، بسته‌بندی مواد غذایی، پنل‌های مصنوعی و تجهیزات ورزشی یافت می‌شود. مهم نیست که به کجا نگاه کنید، همیشه چیزی از جنس پلی یورتان مانند مبلمان، ملافه، تشک و یا حتی کلاه ایمنی دوچرخه را پیدا خواهید کرد. حتی صندلی‌های ماشین نوزادان نیز از پلی یورتان ساخته شده‌اند. اما آیا کارایی بالا به معنای بی خطر بودن محصول است؟
ما به سلامتی خود و اینکه چگونه محصولات و مواد شیمیایی موجود در اطراف ما می‌توانند روی آن تأثیر بگذارند اهمیت می‌دهیم. در فروشگاه‌های مواد غذایی بررسی می‌کنیم که غذاها چه مقدار کالری دارند یا اینکه فاقد چربی مضر هستند یا خیر و در این زمان‌ها در واقع می‌خواهیم مطمئن باشیم که با نیازهای ما و سلامت عمومی‌مان مطابقت دارند. ولی نکته‌ی مهم این است که این حساسیت بر روی ساختمان‌ها و محل زندگی ما نیز باید اعمال شوند و به تبع الزامات ایمنی مشابه نیز باید پیرامون مصالح ساختمانی رعایت شوند چرا که آن‌ها همیشه در اطراف ما هستند.
از آنجا که ما هوای اطراف این محصولات را تنفس می‌کنیم، باید مراقب باشیم که این متریال‌ها مواد شیمیایی از خود ساتع می‌کنند یا خیر. فروشگاه‌ها پر از محصولات با کیفیت هستند. با این حال، گاهی اوقات متوجه می‌شویم که برخی از محصولات به نظر غیر منطقی ارزان هستند (البته لزوما محصولات ارزان قیمت کیفیت را زیر سوال نمی‌برند، همان طور که گران بودن قیمت نیز تضمین کننده کیفیت بالاتر نیست) اما با این وجود، همیشه ارتباط قابل توجهی بین قیمت و کیفیت وجود دارد.
در مورد پلی یورتان باید خیالتان را راحت کنیم که طبق گفته‌ی آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده پلی یورتان ماده‌ای غیر سمی و بی خطر است و پنل‌های دیواری ساخته شده از این ماده در هنگام قرار گرفتن در معرض آفتاب، هیچ گونه دود یا گازی آزاد نمی‌کنند. همچنین اتحادیه تولید کنندگان ایزوسیانات اروپا نیز اعلام کرده است که فوم پلی یورتان بی خطر و پایدار است.
جالب‌تر آنکه پلیمر پلی اورتانِ کاملاً واکنش یافته، از نظر شیمیایی بی اثر است و هیچ محدودیتی برای قرار گرفتن در معرض پلی اورتان در ایالات متحده توسط اداره ایمنی و بهداشت کار یا کنفرانس امریکایی بهداشت کارگران صنعتی تعیین نشده‌است. ولیکن پلیمرهای پلی اورتان یک جامد قابل احتراق است و در صورت قرار گرفتن در معرض شعله باز خطرآفرین خواهند بود. در اثر تجزیه در هنگام آتش‌سوزی، پلی اورتان می‌تواند علاوه بر اکسیدهای ازت، ایزوسیانات‌ها و سایر محصولات سمی مقادیر قابل توجهی از مونوکسید کربن و هیدروژن سیانید تولید کند. به دلیل اشتعال پذیری مواد، باید با استفاده از بازدارنده‌های شعله (عایق)، (حداقل در مورد وسایل منزل) این مشکل را برطرف کرد. بعدها کالیفرنیا بیانیه ای صادر کرد که در آن به اکثر فوم‌های پلی اورتان اجازه می‌داد تست‌های اشتعال پذیری را بدون استفاده از بازدارنده‌های شعله بگذرانند و در ادامه‌ی این کار موسسه سیاست‌گذاری علوم سبز اظهار داشت: “گرچه استاندارد جدید بدون بازدارنده‌های شعله قابل انجام است، اما استفاده آن‌ها ممنوع نیست. مشتریانی که مایل به کاهش وجود بازدارنده‌های شعله هستند می‌توانند به دنبال برچسب TB117-2013 روی مبلمان باشند و فروشندگان باید تأیید کنند که این محصولات حاوی مواد بازدارنده شعله نیستند.
پلی اورتان از دیدگاه پزشکی
مخلوط‌های رزین مایع و ایزوسیانات‌ها ممکن است حاوی اجزای خطرناک یا تنظیم شده باشند. ایزوسیانات‌ها حساس‌کننده‌های پوستی و تنفسی شناخته شده‌اند. علاوه براین، آمین‌ها، گلیکول‌ها و فسفات موجود در کف‌های اسپری پلی اورتان خطرات زیادی را به همراه دارند. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی که ممکن است در طول یا بعد از استفاده از پاشش فوم پلی اورتان (مانند ایزوسیانات‌ها) ساطع شود برای سلامتی انسان مضر است و به همین دلیل در طی و بعد از این فرایند احتیاط‌های ویژه‌ای لازم است. در ایالات متحده، اطلاعات اضافی در مورد سلامتی و ایمنی از طریق سازمان‌هایی مانند انجمن تولیدکنندگان پلی اورتان (PMA) و مرکز صنعت پلی اورتان (CPI) و همچنین از طریق تولیدکنندگان سیستم پلی اورتان و مواد اولیه یافت می‌شود.
به همین جهت در اواخر سال ۱۹۸۰ تعدادی از دانشمندان، شیمی، ساختار و مورفولوژی سطح پلی‌اورتان‌ها را مورد بررسی قرار دادند و به تدریج روش‌های جدید پوشش دهی سطح به همراه پیوندهای مواد دیگر به سطح پلی‌اورتان‌ها، با هدف بهبود سازگاری با خون ابداع شد. ترکیب شیمیایی پلی‌اورتان‌ها جهت بهبود خون سازگاری، با تغییرات بسیار زیادی همراه شده‌است. از جمله این موارد سنتز پلی‌اورتان یا پلی‌اورتانِ یورا با قسمت‌های نرم آب‌دوست است که خطرات آن را به طرز چشم‌گیری کاهش داده و تقریبا به ماده‌ای بی‌اثر تبدیل خواهد کرد.
بنابر تمامی این شواهد و مدارک ثابت می‌شود که پلی یورتان‌ها هیچگونه خطری نه برای انسان و نه برای محیط زیست دارند و نام و آوازه‌شان الحق برازنده‌شان می‌باشد! و حتی اگر هم کوچک‌ترین جای شک و خطری وجود داشته باشد، با رعایت احتیاط و شیوه نامه‌های بهداشتی تمام و کمال از بین خواهد رفت. بنابراین بهتر است که هرگونه استفاده از این ماده را بر عهده‌‌ی متخصصین گذاشته و جوانب احتیاط را رعایت بفرمایید.
